Ni ELEZAR TUTOR ACAMPADO
Agosto 26, 2009
ANG pagbalik ni Benigno "Ninoy" Aquino, Jr. sa Pilipinas niadtong Agosto 21, 1983, usa ka dako apan masakit nga nabuhat niya sa tibuok kinabuhi. Nasayod siya nga may hulga sa asasinasyon, apan namugos ang tawo nga mouli sa gikamingawang nasod aron sugdan pagbugtaw ang katumanan sa iyang gisaad nga maghimog lakang aron mahibalik ang demokrasya sa Pilipinas gikan sa pamunoang diktadorya ni kanhi Presidente Ferdinand Marcos.
Gipahimangnoan na siya sa iyang pamilya ug suod nga mga higala nga mahimo siyang mabilanggo pag-usab o mamatay sa iyang pagpauli. Apan dili na siya mapugngan sa nakab-ot niyang hukom. Kay niya pa, "if it’s my fate to die by an assassin’s bullet, so be it. But I cannot petrified by inaction, or fear of assassination, and therefore stay in the corner."
Niadtong panahona, wala na tingaliy molabaw kang Ninoy sa gibatonang kaisog sa pag-insister sa iyang kagustohan nga mouli sa Pilipinas ug talikdan ang komportableng pamuyo sa Boston, sa Amerika ug atubangon ang sumbuhan sa pistola matuman lang ang iyang gisaad.
Ug ang misunod, nahimong dakong kasaysayan sa Pilipinas. Nagnuod ang pangagpas sa kadaghanan. Gipusil ug napatay si Ninoy sa iya nang pagkanaog sa gisakyang China Airlines bisan pa sa sobra sa duha ka libo nga militar ug polisya nga nagbantay alang sa iyang seguridad, nga gipahiluna alang kaniya sa kagamhanan ni kanhi Presidente Marcos, wala pay labot ang tulo ka armadong badigard nga nag-eskort niya.
Ang iyang kamatayon didto sa tarmak sa Manila International Airport (Ninoy Aquino International Airport na karon), maoy naghaling sa kainit nga nagpukaw sa nahikatulog nga kaisog sa katawhang Pilipino nga nanag-antos sa sobra sa usa ka dekada nga diktadorya sa rehimeng Marcos.
Ang kamatayon ni Ninoy mao usab ang naingnan sa pagkausab sa oposisyon sa Pilipinas gikan sa gamay nga kalihokan ngadto sa dako ug hiniusang krusada, inubanan sa tanang hut-ong sa katilingban. Ang asasinasyon ni Ninoy nagpakita sa pagkalugak sa paghawid ni Marcos sa gahom kay nahitabo ang pagpatay samtang siya nagmasakiton ug wala madumalag maayo sa iyang mga hinanib ang nasod.
Kini usab ang sinugdanan sa daghang lihok-protesta batok sa kagamhanang diktadorya nga nakapugos kang Marcos sa pagdeklarar og Snap Election aron mapalong ang nahaling nga kainit sa pagpakigbatok sa pamunoan niini.
Dinhi napili ang asawa niyang si Cory Aquino nga maoy moparang kang Marcos sa Snap Election aron mapadayon ang ideyalismo sa demokrasya nga buot mapatuman ni Ninoy. Naparot tuod si Cory sa maong eleksiyon apan wala makadawat ang katawhan nga nasayod sa gihimong pagmaniobra sa ilang mga balota. Ug dinhi mibuto ang malinawong rebolusyon sa EDSA nga nagpalagpot kang Marcos ug nagpahimutang sa iyang yanong asawa nga maoy magdala sa sulo nga mag-iwag sa dalan paingon sa kagawasan gikan sa rehimeng Marcos.
Napalong man ang kahayag sa mga mata ni Ninoy sa iyang pagbalik sa yutang natawhan apan may laing kahayag nga midan-ag sa kadaghanang Pilipino. Kini ang kahayag sa pagbugtaw sa ginamithing demokrasya. Ug kini wala ikamahay ni Ninoy kay niya pa, "Takos pakamatyan ang mga Pilipino."
Ning ika-26 nga tuig natong paghandom sa kamatayon ug bayanihong buhat ni Ninoy, labi pa unta natong matugkad nga kita mga Pilipino. Ang Pilipinas maoy atong pinuy-anan ug walay laing makatabang nga mahimong labing bantogan ang atong nasod gawas kanatong mga Pilipino.—
Ang dyaket, bakos ug boots nga gisul-ob ni Ninoy sa iyang pagbalik sa Pilipinas gikan sa Amerika, nga makita karon sa Aquino Center sa lalawigan sa Tarlac. (Hulagway kortesiya kang Jon Voltaire B. Aquino)
,%20belt%20and%20boots%20that%20he%20wore%20upon%20his%20return%20from%20exile%20are%20on%20permanent%20display%20at%20the%20Aquino%20Center%20in%20Tarlac.)