AMENORRHEA


Health Notes

Ni Prof. Copello

Disyembre 9, 2009

 

ABNORMAL or partial absence of menstruation. Kana nagpasabot nga wala sa lugar ang regla nilang Manang ug Inday, dakong problema. Magwala-wala ug usahay dili na gayod motim-aw. Barot ra ba kaayo ang babaye nga dili na reglahon, magluspad. Magniwang. Busa kinahanglan gayod kaayo ang mga tambal nga makapahiuli ug makapaayo sa dagan sa ilang regla.

 

Emmenagogue – An agent that promotes menstrual flow. The action is one of stimulating contraction of the uterus. Because of the action many emmenagogues are potential anti-fertility drugs.

Nagpasabot nga mahimong makasanta o makapawala sa kahigayonan sa pagsabak. Busa kinahanglang matngonan ang paggamit, pilion kon haiy labing maayo, sama ning mga mosunod…

Abokado – Maglagag guwang nga mga dahon sa igong gidaghanon sa tubig. Paimnon ang pasyente 1 ka baso sa lat-ang 2 ka oras, o bisan sa unsang oras nga uhawon ang pasyente. Maayong imnon ang linaga sa mga dahon sa abokado. Mora lag ordinaryong tubig. Maayo man ganing ang linaga na lay himoong ilimnon kanunay. Kay walay overdose sa maong tambal. Makapahimsog ug makapapiskay pa gani hinuon kanilang Manang ug Inday. Kay multi-vitamin ang linagang mga dahon sa abokado, mas labing maayo kay sa bunga. Ilabi na kay ang maong linaga mahimo sab makasanta sa makuyaw nga mga sakit sama sa hayblad ug diyabetes.

Anuang

– Lagaon ang mga gamot sa gidaghanon sa tubig nga igo-igo lang, kanang lami pang imnon, dili isog ang templada. Paimnon ang pasyente ½ sa baso matag 2 ka oras nga lat-ang.

Pahimatngon: Ang linaga ayaw ipainom sa pasyente nga may hilanat o kon ang regla bag-o pa lang nagsugod. Angay palabyon una ang pila ka adlaw.

Atay-atay

– Magkuhag pungpong sa mga bulak ug lagaon sa igong gidaghanon sa tubig. Paimnon ang pasyente ½ sa baso sa lat-ang nga 3 ka oras. Kining maong dosage mahimong dugangan kon gikinahanglan.

Bunga

– Kan-on diretso ang gulang o hinog nga unod sama sa ginahimo sa pagmama. Apod kaayo ang maong unod sa bunga, medyo lisod tunlon sa mga tawo nga wala maanad. Pero kinahanglang aguwantahon aron matarong ang nagdaot nga regla.

Caballero

– Ang mga gamot, dahon, bunga ug panit sagolon sa managsamang gidaghanon, lagaon sa igong gidaghanon sa tubig o mahimong humolon lang sa tubig-init. Paimnon ang pasyente ½ sa baso matag 3 ka oras. Matngonan ang paggamit kay mahimong makapalanday.

Chrysanthemum

– Ang mga bulak humolan sa init-tubig nga ipainom sa pasyente ½ ngadto sa usa ka baso matag 3 ka oras.

Elepante

– Ang mga gamot o mga bulak maoy lagaon. Labing maayo ang pinaugang mga gamot ug bulak. Paimnon ang pasyente ½ sa baso matag 3 ka oras.

Gabon

o halilib-on – Lagaon ang mga dahon sa igong gidaghanon sa tubig nga mahimong imnon sa pasyente ½ ngadto sa tagsa ka baso kon gikinahanglan. Wala kiniy overdose. Maayong imnon ang linaga nga mahimong makasanta usab sa uban pang mga sakit.

Hilbas

– Maglaga o maghumol unom (6) ka dahon sa usa ka baso nga tubig. Paimnon ang pasyente ½ sa baso matag 2 ka oras. Mahimo sab ipahurot diretso ang linaga o hinumolang tubig kon gikinahanglan.

Antuwanga

o gumamela – Maoy lagaon ang panit ug mga bulak, sagolon. Paimnon ang pasyente ½ sa baso matag 3 ka oras.

Herba Buena

– Maghumol og mga dahon sa usa ka baso nga init-tubig nga mahimong ipahurot pagpainom sa pasyente.

Ipil-ipil

– Maoy lagaon ang mga gamot sa templada nga dili isog. Paimnon ang pasyente ¼ sa baso matag 3 ka oras. Mag-amping tungod kay ang maong tambal mahimong makapalandoy kon maghinobra.

Kakaw

– Lagaon ang mga gamot sa igong gidaghanon sa tubig nga mahimong mapainom sa pasyente ½ sa baso matag 3 ka oras. Mahimong dugangan ang dosage kon gikinahanglan. Maayong fertility drug ang maong linaga busa labing maayo kon daghan ang mainom.

Kakawati

o Madre cacao – Kumoson ang lab-as nga mga dahon ug ibutang ibabaw sa pus-on sa pasyente samtang naghigda. Medyo lain, makalipong ang baho pero kinahanglang aguwantahon aron mahiuli ang wala sa lugar nga regla.

Kapayas

– Humolan sa init-tubig ang lab-as nga dahon. Paimnon ang pasyente ½ sa baso matag 2 ka oras.

Katungal

– Halobon ang lagpad, bagaong mga dahon, pahiran o dihogan og lana dayon ibutang ibabaw sa pus-on sa pasyente nga naghigda. Mahimong bugkosag tinabas nga panapton aron ang pasyente makalakaw-lakaw.

Lagtang

– Maglaga 1 ngadto sa 2 ka gramo sa pinulbos nga punoan-bagon sa igong gidaghanon sa tubig. Paimnon ang pasyente ¼ sa baso sa matag 3 ka oras.

Mutha

– Lagaon ang unod sa punoan o rhizomes sa igong gidaghanon sa tubig. Paimnon ang pasyente ½ sa baso sa matag 3 ka oras.

Pahimatngon: Ang linaga dili ipainom sa pasyente nga may hilanat o kon ang regla bag-o pa lang nagsugod.

Pinya

– Ang kanunayng pagkaon sa hinog nga pinya maayo alang sa nagdaot nga regla.

Sambag

– Lagaon ang panit sa igong gidaghanon sa tubig aron mapainom ang pasyente ½ sa baso matag 3 ka oras.

Santan

– Magkuhag 3 ka gramo sa lab-as nga mga dahon, lagaon sa 4 ka baso nga tubig o 3 ka gramo nga gamot ang gamiton. Paimnon ang pasyente ½ sa baso sa lat-ang 3 ka oras.

Talumpisan

– Magkuhag 5 ka lab-as nga dahon, humolan sa 2 ka basong init nga tubig nga ipainom sa pasyente ½ sa baso matag 3 ka oras.

Pandakaki-tigpod

– Kumoson ang lab-as nga mga dahon ug ihampol sa pus-on sa pasyente.

Angay timan-an ug hinumdoman kanunay nga ang dosage nga ½ sa baso sa matag 2 ngadto sa 3 ka oras maoy labing maayo alang sa mga herbal nga gamiton kay mas epektibo ug luwas, layo sa peligro.

Angay usab hinumdoman kanunay nga kon batiog kalipong mokaon dayog kamay o asukal. Ug labing maayo nga moinom sa tinemplahang tuno sa lubi nga tam-ison gayod kay mas epektibo nga makapawala sa epekto sa hilo.—