Ni LIWAY D. QUIMNO
Bisaya, Nobiyembre 6, 2013
Aduna Ba Gyoy Saktong Lagda ang Panitik sa Binisaya? Dili kaha bisan si kinsa na lang ang nagbuhat-buhat og ilang Lagda ug Sumbanan?
(Ang tagsulat, si LDQ, maoy Sports Editor sa “Ang Mandaragat”, official student publication sa Calumpang Elementary School sa General Santos City. Grade 6 pupil siya ug usa sa mga honor student. Siya ang kinamanghoran ug nag-inusarang babaye sa duha ka anak ni Dodong Quimno nga contributing writer usab dinhi sa Bisaya Mag).
NIADTONG nagsugod ang akong amahan og tudlo isip maestro sa Cebu Normal University ug sa University of San Carlos sa tuig 2012, mi-text siya nako nga nagtampohan kuno siya sa Banat News ug sa Super Balita sa Cebu City.
Matod sa text message ni Papang, nakamatngon kuno siya og kalahian sa pagpangausab sa spelling kun panitik sa iyang mga tampong sinulat diin maoy iyang gisunod ang lagda kun sumbanan sa Bisaya Magazine. Nangausab kuno ang iyang panitik sa gi-publish na sa Banat News ug Super Balita ang iyang mga tampo.
Apan bisan pa, matod sa text message ni Papang, padayon lang gihapon siyang migamit sa lagda sa Bisaya Magazine tungod kay maglibog na kuno siya kon magbalhin-balhin ug mag-usab-usab siya sa iyang spelling, maglisod na kuno siya kay mao na man god kunoy iyang naamgohan sukad nga nahimo siyang magsusulat, ug mao nay iyang naandan, ang sumbanan kun kalagdaan sa Bisaya magazine. Ug sa iyang pagtuo nga ang editor sa Super Balita ug Banat News may katungod man bitaw sa pagkorehir sa mga sipyat base sa ilang mga lagda usab.
Apan dili lang dinhi nagsukad ang akong kahibulong maong misalga-salga ko niining maong huluhisgot sa isyu sa Bisaya Magazine sukad na-publish ang artikulo nilang Sir Gremer, Sir Ernesto ug Sir Lamberto. (Ug pasayloa nga miapil-apil ko nga “tamsi” pa man lang intawon ko sa pagpanulat kay writer ra man tawon ko sa among school paper, nabalaw pa man gani si Papang og korehir ning mao nakong artikulo). Aduna man goy lain pang namatikdan si Papang, segun sa iyang text message, sa didto na siya magtrabaho sa Cebu City. Aduna kunoy magtutudlo-maestro sa Cebu Normal University nga nag-publish og libro (morag sa Anvil Publishing man tingali) nga nagpamatuod-mibarog gayod nga sakto usab ang iyang lagda kun sumbanan sa panitik sa Binisaya diin nangawagtang ang vowels nga “o” ug “e”. Pananglitan, walay pulong nga “bituon” kondili bituun. Walay “babaye” kondili babayi. Walay “bato” kondili batu. Ang nabilin sa vowels sa iyang panitik mao na lang intawon ang “a”, “i”, ug “u”. (Ahak, makalibog lagi ning panitik sa Binisaya. Kinsa ba gyoy sakto?)
Ug unsa ba gayod diay ang sakto? Kaming mga bata sa karon nga henerasyon maglibog na niini. Unsa ba gyoy among sundon? Dili ra ba gyod kalikayan nga sa among mga school paper pasulaton pod baya mi usahay og mga artikulo, balak ug sugilanon sa rehiyonal nga pinulongan, diin Visayan-Sinugboanon language ang among gamit dinhis General Santos City.
Unsa ba gayoy among sundon? Palihog i-guide mi ninyong mga bata kun “tamsi” nga magsusulat sa mga school paper. Sundon ba namo ang Bisaya Magazine nga maoy gisunod nga tamdanan ug kalagdaan ni Papang? Sundon ba namo ang Super Balita ug Banat News sa Cebu? O sundon ba namo ang iya pong panitik sa giingong maestro-magsusulat sa Cebu Normal University? Aduna ba gayoy saktong lagda ang panitik sa Binisaya? Dili kaha bisan si kinsa na lang ang nagbuhat-buhat og ilang mga lagda kun sumbanan?
Akong gihangyo ang tinahod natong Editor Edgar Godin, ug ang uban pang mga magsusulat sa Binisaya, palihog lang gyod i-publish sab ninyo dinhi sa Bisaya ang inyong mga panan-aw ug kinaadmaan aron matubag ang akong mga pangutana. Ang inyong mga tubag, nasayod ko, makahatag gayod og dakong kasulbaran aron katabangan kaming mga batang magsusulat sa mga school paper sa unsa gayoy husto ug sakto ilabi na sa among mga spelling kun panitik sa Binisaya. Kamo ra gyoy maka-guide namo aron mamahimo sab ming maayong magsusulat puhon sama kaninyo, sa pagpadayon sa henerasyon sa atong Literaturang Bisaya. Daghang salamat.—
(Ayawg kabalaka, LDQ, akong paningkamotan nga makapadayag usab sa akong mga panahom kalabot ning maong isyu sa panitik sa Binisaya. Sa pagka karon, subli ko pang gipangukay ang mga reperensiya nga magamit ning maong hilisgotan.)—Editor
Tubag sa Editor:
Ubang Kadugtong:
Comments (0)
You don't have permission to comment on this page.